Tag archief Green Buildings

“Impact van natuur op vastgoedwaarde wordt steeds groter!”

Wie Lodewijk Hoekstra zegt, denkt gelijk aan Nederlands bekendste tv-tuinman. Hij presenteerde jarenlang ‘Eigen Huis en Tuin’ en sinds juli 2018 ‘De Grote Tuinverbouwing’. Wat velen niet weten, is dat Lodewijk naast tuinman ook ondernemer en een groot voorvechter is van een duurzame wereld. In dit Living Buildings Expertinterview deelt hij zijn integrale visie op de toekomst van vastgoed. Lodewijk is er namelijk van overtuigd dat de komende jaren de impact van de natuur op de vastgoedwaarde groter zal worden dan ooit! 

Sluitstuk in begroting

Volgens Lodewijk zijn groen en de natuur vaak nog het sluitstuk in de begroting. Terwijl de waarde van het vastgoed gemiddeld maar liefst 10 tot 15% stijgt in een groene omgeving. Men moet dan ook goed nadenken over de interactie tussen het gebouw en zijn omgeving. Lodewijk: “We stellen ons als groene sector nog veel te bescheiden op. De rol van de groenvoorziener is velen malen belangrijker dan men denkt!” 

Groen is vaak niet ‘groen’

Volgens Lodewijk kan er nog veel verbeterd worden aan het kennisniveau over groen, over de natuur én de impact daarvan op vastgoed. Hij vindt dat bouw- en vastgoedprofessionals nog te veel met ‘de stenen’ zelf bezig zijn. Dit, terwijl de waarde van het vastgoed aantoonbaar verhoogt, door te investeren in vergroening van de directe leefomgeving. “Architecten gaan momenteel helemaal ‘los’ met groen. Maar wat velen zich niet realiseren is, dat het gebruikte groen, vaak helemaal niet ‘groen’ is. Veel beplanting is bijvoorbeeld niet duurzaam gekweekt”, aldus Lodewijk. 

Integraal en biobased

Lodewijk wil voorkomen dat de inzet van groen beperkt blijft tot een ‘groene spread’. Hij voorziet dat alleen een integrale aanpak met biobased solutions voor de natuur en het groen, toekomstbestendig is voor de waardevermeerdering van het vastgoed. Lodewijk vindt Park 20|20 in Hoofddorp een uitstekend voorbeeld van die samenwerking tussen 
vastgoed- en groenprofessionals. De meeste vastgoedprofessionals kunnen daar nog veel van leren. 


Park 20|20, foto: NL Greenlabel

Meten is weten

Vastgoedbedrijven willen er natuurlijk zeker van kunnen zijn, dat de waarde van hun vastgoed ook daadwerkelijk vermeerdert, door te investeren in groen en de natuur. Centrale vraag is hoe deze groene impact op gebouwen meetbaar en financieel kwantificeerbaar gemaakt kan worden. Nico Wissing, tuin- en landschapsarchitect en Lodewijk Hoekstra hebben in 2012 rondom dit vraagstuk de krachten gebundeld in NL Greenlabel. Zij maken de leefomgeving duurzaam en meetbaar met het NL Gebiedslabel. Op productniveau doen zij dat met het Duurzaamheidspaspoort. 

Proces belangrijker dan label

Lodewijk: “Het gaat er niet eens zozeer om, dat je een label behaalt. Of dat nu van BREEAM, NL Greenlabel of van een andere organisatie is. Het proces dat het bedrijf daarbij doorloopt is vele malen belangrijker!” Hij is blij dat steeds meer bouw- en vastgoedbedrijven, zoals Heijmans en Ballast Nedam, een integrale aanpak nastreven en die duurzame stappen in de leefomgeving aan het zetten zijn. Niet omdat het wettelijk moet, maar omdat ze ervan overtuigd zijn. Lodewijk: “De mens, het milieu én het 
vastgoed zullen alleen dán toekomstbestendig zijn, als er vanaf nu alleen nog natuurinclusief gebouwd én geëxploiteerd zal worden. Samen duurzaam op weg naar Living Buildings dus!” 

Living Buildings interviewreeks

Om meer aandacht te vragen voor Living Buildings interviewen Ferdinand Wieman en Mariëlle Wieman experts die hiermee bezig zijn. Living Buildings staat voor een holistische en integrale benadering van gebouwen. Waarbij gebouwen een positief en duurzaam effect hebben op de mens, haar leefomgeving en de wereld. In deze interviewreeks belichten zij de inspanningen en resultaten van die betrokken stakeholders. Ieder vanuit zijn of haar expertise. 

BIM praktisch toepasbaar in de beheerfase

Hoe zorg je er voor dat alle data van je vastgoed in de beheerfase compleet, up-to-date, bereikbaar en 24/7 beschikbaar is? Die vraag triggerde Léander van der Voet en twee studiegenoten om in 2013 met FIMBLE te starten. Zij willen een bijdrage leveren aan het praktisch toepasbaar maken van BIM in de beheerfase.

‘BIM in de beheerfase levert een belangrijke bijdrage aan duurzame en gezonde gebouwen!’

De pioniers helpen zoveel mogelijk beheerders, beleggers, corporaties, gemeenten en zorginstellingen om hun data zo optimaal mogelijk te organiseren. Hun streven is om hiermee bij te dragen aan het versneld verduurzamen en gezonder maken van bestaand vastgoed.

Praktisch toepasbaar

Het bedrijf, gevestigd in Amsterdam Sloterdijk en inmiddels gegroeid naar 12 medewerkers, hanteert een pragmatische aanpak. De pioniers zien BIM vooral als een databron van de organisatie. Léander van der Voet, oprichter: “Wij adviseren om vanuit die centrale bron, oftewel het BIM model te werken en deze in te richten op basis van de wensen en behoeften van de gehele organisatie en haar stakeholders.”

Het kennisniveau van de FIMBLE professionals is hoog, zowel bouwtechnisch als bedrijfskundig. De organisatie onderscheidt zich door haar onafhankelijkheid. Michael Sandel, commercieel directeur: “Wij zoeken juist graag de samenwerking op met softwarepartijen, niet de concurrentie. Je kunt dit integrale organisatievraagstuk namelijk niet alleen aanpakken!”

Altijd en overal

FIMBLE werkt met open standaarden, waar andere partijen op kunnen aansluiten en vice versa. Zo zijn ze er trots op dat zij samen met hun partner IRP BIMkeeper hebben ontwikkeld. Met deze geavanceerde webapplicatie is BIM online benaderbaar en dus plaats- en tijdsonafhankelijk. Je hebt altijd en overal alle informatie van je gebouw tot je beschikking.

Wat velen niet weten, is dat je in BIM zoveel meer data kunt opnemen, die ook binnen andere afdelingen van je organisatie kunnen worden gebruikt. Dat deze applicatie zich inmiddels flink in de kijker speelt, blijkt onder andere uit de award ‘Best Brand’ in Facility Management, die in oktober 2018 door CMO Asia in Dubai werd uitgereikt aan BIMkeeper.

Verduurzaming

Léander: “Door op de juiste wijze je data in te richten, weet je met een paar drukken op de knop wat er speelt binnen je gebouw. Wij dragen daardoor ook bij aan de verduurzaming van het vastgoed. Met BIM in combinatie met sensoring krijg je namelijk inzicht in de staat van onderhoud van het vastgoed. Door daaraan je duurzaamheidsdoelstellingen op materiaal- (Madaster) en/of certificeringsniveau (BREEAM, GPR, WELL) te koppelen, word je extra uitgedaagd om je duurzaamheidsambities te realiseren.”

BIM praktisch toepasbaar in de beheerfase

Werkgeluk

“Ook kun je veel tijd, geld en ergernis besparen door het optimaal inrichten van je data in BIM. In het valideren en controleren van data gaat namelijk veel tijd zitten. Die tijd kun je met BIM grotendeels besparen voor je organisatie en stakeholders,” zegt Léander. FIMBLE merkt echt dat het werkgeluk in organisaties toeneemt, omdat veel dubbel en ook onnodig werk van medewerkers komt te vervallen.

Organisatievraagstuk

Het inzichtelijk maken van vastgoeddata is echt een organisatievraagstuk. Michael: “Zorg dus dat je als organisatie je data goed op orde hebt. Dan is een doorbraak naar een ander business model mogelijk en heb je als organisatie meer tijd voor andere belangrijke zaken. Essentieel is wel dat je relevante stakeholders, te starten met je opdrachtgever(s), moeten openstaan voor het ontsluiten van data.”

Léander: “Gelukkig is daar al meer draagvlak voor, dan toen wij ruim 5 jaar geleden startten.” Belangrijk is dat databeleid echt door de directie dient te worden omarmd en gestimuleerd. Michael: “Mede vanwege de schaarste op de arbeidsmarkt zoeken partijen elkaar steeds meer op om samen op efficiënte wijze aan data-uitwisseling te doen.“

Drones en sensoren

Léander verwacht dat we de ontwikkelingen in artificial intelligence en machine learning de komende jaren veel zullen gaan terugzien in de gebouwde omgeving. Ook drones en sensoren zullen steeds vaker worden ingezet om de staat van onderhoud van het vastgoed te bepalen. Sensoren zullen gaan vertellen wat voor soort onderhoud nodig is én ook wanneer. Installateurs, leveranciers en nieuwe partijen zullen een belangrijke rol gaan spelen bij de implementatie van deze nieuwe technologische ontwikkelingen in de gebouwde omgeving.

‘Technische’ droom over Living Buildings

Léander: “Wij willen digital twins voor Living Buildings blijven ontwikkelen. Het is onze ‘technische’ droom om organisaties met die digital twins te faciliteren met het zo duurzaam en gezond mogelijk exploiteren van hun vastgoed en vastgoedportefeuilles. Als de mensen in die gebouwen er met veel plezier in werken, wonen of verblijven, is onze missie geslaagd!

Ons advies aan de markt is dus: sta er voor open om je data te delen en werk integraal samen met je collega’s en relevante stakeholders. Het maakt je gebouwen slimmer, duurzamer en gezonder én de mensen die er in bewegen gelukkiger. Ook kun je veel tijd en daarmee kosten besparen. Dat is met de krappe arbeidsmarkt natuurlijk een enorme winst!”

V.l.n.r.: Mariëlle Wieman, Léander van der Voet, Michael Sandel en Ferdinand Wieman

Het interview met Léander van der Voet & Michael Sandel is afgenomen door Ferdinand Wieman.

Dit Living Buildings artikel is exclusief gepubliceerd op Bouw en Uitvoering.

“Interieur belangrijke factor in ‘the war on talent’!”

Bij binnenkomst in het Belevingscentrum van Rever Interieurprojecten stap je direct een totaal nieuwe wereld in. Het interieur leeft, het is huiselijk én professioneel tegelijk. Een groter contrast met buiten kun je je bijna niet voorstellen. Want buiten ziet industrieterrein Lageweide in Utrecht er grijs en enigszins verlaten uit. De plek waar het Living Buildings interview plaatsvindt met senior projectconsultant Anita Roelvink. En een werkomgeving die essentieel kan zijn in ‘the war on talent’.

Anita Roelvink: “Interieur belangrijke factor in ‘the war on talent’!”

Circle of Life

Anita straalt plezier uit. “Ik heb echt de allerleukste baan die ik me maar kan wensen. Elke dag mag ik werken aan werkomgevingen waar mensen blij van worden.” Vol enthousiasme begint ze te vertellen over het Circle of Life concept met de 5 C’s. Die staan voor cultuur, creativiteit, continuïteit, co-creatie & clubhuis. Zo is de kroeg (zie foto) het clubhuis van Rever. “Setting is everything. De omgeving doet iets met je. Het is belangrijk om een centrale en informele ontmoetingsplaats te creëren.”

Integrale benadering

Alle elementen van de Circle of Life komen in haar bevlogen verhaal terug en laten zien dat ze voor een totaalaanpak gaan. “Volgens onze opdrachtgevers zijn wij onderscheidend doordat we een integrale benadering hanteren. We achterhalen hun wensen & behoeften, door ook de vraag achter de vraag te stellen. Zij waarderen ons doordat we alle elementen, zoals cultuur, waarden en historie, ook echt laten terugkomen.” Als voorbeeld geeft Anita aan dat ze karpetten met afbeeldingen van de Dom in het interieur laten terugkomen bij de Gemeente Utrecht.

“Interieur-belangrijke-factor-in-‘the-war-on-talent’!”-2

Vitaal en duurzaam

“Bij de interieurs die wij realiseren staat de mens centraal en gelukkig vragen ook steeds meer organisaties hierom. Met name als het gaat om vitaliteit. We doen daarom ook vaak een nulmeting, vragen naar de emoties van de mensen en spelen daarop in. Als er te weinig vergaderplekken zijn, creëren we meer informele settings.” Op de vraag of duurzaamheid een rol speelt, antwoordt Anita: “Dat verschilt per opdrachtgever. Wij brengen duurzaamheid altijd ter sprake als onderdeel van de Circle of Life en nemen ze mee in een journey. We laten graag voorbeelden zien, zoals ook in ons belevingscentrum.” Anita verwacht ook veel van INSIDE/INSIDE, een nieuwe, onafhankelijke tool die de duurzaamheid van een interieur meet. En ze vindt ook de opkomst van het WELL keurmerk een goede ontwikkeling.

Ruimte voor projectgroepen

“In de aanvragen die we binnenkrijgen, zien we dat steeds meer opdrachtgevers hun interieur willen aanpassen om de werkprocessen te ondersteunen. Door ontwikkelingen zoals agile, scrum en lean is er veel vraag naar ruimtes voor projectgroepen.” Een andere belangrijke ontwikkeling die ze tijdens het gesprek aankaart is ICT. “Het gebouw moet voor je gaan werken, mede door sensoren en mobiele applicaties op je telefoon.”

Meerdere generaties op de werkvloer

“Het werken in projectteams is eigenlijk geen trend, maar meer een beweging. De nieuwe generaties zijn door hun studies steeds meer gewend om in projectteams te werken. Tegelijkertijd zien we op
dit moment 4 à 5 generaties op de werkvloer.” Anita geeft aan dat ze het een geweldige uitdaging vindt om voor al deze generaties “een werkplek met funfactor” te creëren.

War on talent

“Een van de belangrijkste redenen waarom opdrachtgevers met hun interieur aan de slag gaan is om personeel te behouden en nieuwe jonge professionals te werven. Ze willen zich daarmee onderscheiden in ‘the war on talent’.” Ze voegt daaraan toe dat voor de huidige generatie duurzaamheid in de keuze voor een werkgever ook belangrijk is.

Stip op de horizon

Anita merkt op dat veel organisaties met duurzaamheid bezig willen zijn en ook de stip op de horizon zien. “Maar de invulling van de weg er naartoe is niet eenduidig. De piketpaaltjes op die weg zijn voor iedereen anders.” Ze geeft aan dat vanuit haar perspectief Living Buildings vooral staat voor een integrale en mensgerichte benadering in een duurzame en vitale gebouwde omgeving.

Investeren in de mens

Anita vermeldt dat ze vanuit Rever jaarlijks diverse inspiratiesessies organiseren om te laten zien wat voor enorme impact een goede werkomgeving op de mens heeft. “Investeren in de mens heeft een positief bedrijfsresultaat tot gevolg. En dat zorgt voor continuïteit van organisaties.” Tot slot nodigt ze iedereen uit om een keer een kijkje te nemen in hun belevingscentrum. “Wees welkom!”
Na afloop van het interview geeft Anita nog een rondleiding door het belevingscentrum. We staan even stil bij het tentoongestelde maatpak. Ze geeft daarbij aan “Bij elke project ga ik voor maatwerk. Een werkomgeving die past bij de werkprocessen en identiteit van mijn opdrachtgever.”

Interviewer Ferdinand Wieman met Anita Roelvink in het Rever clubhuis

Foto’s: Ferdinand Wieman en Rever Interieurprojecten

Dit Living Buildings artikel is exclusief gepubliceerd in Bouw & Uitvoering.